Antykoncepcja hormonalna - skutki uboczne. Czy antykoncepcja hormonalna jest szkodliwa?

Antykoncepcja hormonalna - skutki uboczne (lista)

Jak każdy lek, antykoncepcja hormonalna może powodować działania niepożądane.

Najczęstsze skutki uboczne antykoncepcji to:

• bóle głowy, zawroty głowy;

• zaburzenia nastroju;

• zwiększenie masy ciała;

• tkliwość piersi;

• obniżenie libido;

• nadciśnienie tętnicze.

Najczęściej skutki uboczne antykoncepcji hormonalnej występują w trakcie pierwszych 3 miesięcy jej stosowania.

Co zwiększa ryzyko skutków ubocznych antykoncepcji hormonalnej?

Ryzyko wystąpienia skutków ubocznych podczas stosowania antykoncepcji hormonalnej zwiększają:

• palenie papierosów,

• choroby wątroby,

• cukrzyca,

• przyjmowanie leków przeciwdepresyjnych.

Znaczenie ma również starszy wiek, a także otyłość, które przyczyniają się do bardziej nasilonych działań niepożądanych.

Czy antykoncepcja hormonalna jest szkodliwa?

Antykoncepcja hormonalna może zwiększać ryzyko wystąpienia zmian zakrzepowo-zatorowych oraz raka piersi. Ryzyko to wciąż jest niskie, ale oznacza, że niektóre metody antykoncepcji hormonalnej nie powinny być stosowane przez część kobiet.

Antykoncepcji hormonalnej nie powinny stosować kobiety, które:

• mają powyżej 35 lat i są aktywnymi palaczkami;

• w przeszłości przeszły udar, zawał serca lub zakrzepicę lub zdarzenia te występowały u bliskich krewnych;

• cierpią na migreny z aurą;

• cierpią na raka piersi, macicy lub wątroby;

• mają źle kontrolowane nadciśnienie tętnicze lub cukrzycę;

• są przed planowaną operacją, po której będzie wymagane długotrwałe unieruchomienie;

• doświadczyły w ostatnim czasie krwawień z dróg rodnych o nieznanej przyczynie.

Do względnych przeciwwskazań do włączenia tabletek hormonalnych należą również choroby pęcherzyka żółciowego, migreny bez aury, mięśniaki macicy czy toczeń rumieniowaty układowy.

Zakrzepica

Zakrzepica spowodowana antykoncepcją występuje średnio u 1 na 1000 kobiet ją stosujących. Ryzyko zakrzepicy wzrasta podczas stosowania antykoncepcji zawierającej estrogen, np. stosowania dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych czy krążków dopochwowych.

Uważa się, że estrogen zwiększa ryzyko zakrzepicy, ponieważ przyczynia się do podwyższenia poziomu czynników krzepnięcia we krwi. Największe ryzyko zachorowania na zakrzepicę występuje w pierwszym roku stosowania antykoncepcji hormonalnej.

Ryzyko zwiększa się w przypadku kobiet, które dodatkowo palą papierosy, są otyłe, a także mają mało aktywności fizycznej. Warto wziąć to pod uwagę podczas wyboru i stosowania antykoncepcji.

Rak piersi

Do nieznacznego zwiększenia ryzyka raka piersi przyczynia się przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych jednoskładnikowych, czyli zawierających jedynie progestagen (bez estrogenu).

Ryzyko rośnie, kiedy współwystępują inne czynniki, takie jak palenie papierosów, nadwaga, brak aktywności fizycznej, obciążenie rodzinnej, nierództwo i brak karmienia piersią.

Zaburzenia hormonalne po odstawieniu antykoncepcji hormonalnej

Antykoncepcja hormonalna wpływa na gospodarkę hormonalną organizmu. Stosując hormonalne metody antykoncepcji w "sztuczny" sposób dostarczamy syntetyczne hormony (estrogen i progesteron lub sam progesteron) do organizmu. Po zaprzestaniu stosowania antykoncepcji organizm może potrzebować czasu, aby poziom hormonów płciowych wrócił do normy.

Najczęstsze objawy zaburzeń hormonalnych obejmują zaburzenia cyklu menstruacyjnego (obfite lub skąpe krwawienia), wahania nastroju, zaburzenia libido, opóźnienie w zajściu w ciążę. Jeśli występują któreś z tych objawów, warto zgłosić się do lekarza ginekologa lub endokrynologa.

Badania kontrolne przy antykoncepcji hormonalnej

Stosując antykoncepcję hormonalną, ważne jest, aby regularnie uczęszczać na wizyty u lekarza ginekologa. Każda kobieta powinna mieć okresowo wykonywane badanie ginekologiczne, USG piersi i cytologię, szczególnie przyjmując antykoncepcję hormonalną.

- W trakcie stosowania antykoncepcji hormonalnej konieczne jest wykonywanie badań kontrolnych, o których decyduje i zleca ginekolog - mówi lek. Bożena Formela, lekarz rodzinny.

Poza tym należy kontrolować wyniki badań krwi. Warto badać:

• lipidogram;

• układ krzepnięcia (APTT, fibrynogen, d-dimery);

• parametry wątrobowe (AST, ALT, GGTP).

Ból jajnika przy antykoncepcji hormonalnej

Ból jajnika może pojawiać się podczas stosowania antykoncepcji hormonalnej. Może wynikać z nieodpowiedniego leku.

Ból w okolicy podbrzusza, który może być odbierany jako ból jajnika, to częste działanie niepożądane antykoncepcji. Często wystarczy wówczas zmienić preparat na inny, który nie będzie wywoływał niepożądanych dolegliwości.

Jeśli podczas przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych lub stosowania innej formy antykoncepcji hormonalnej odczuwamy ból jajnika, warto zgłosić się do lekarza w celu ustalenia jego przyczyny.

Dwie tabletki antykoncepcyjne na raz - skutki uboczne

Jednorazowe przyjęcie dużej dawki hormonów płciowych zawartych w tabletkach antykoncepcyjnych może zwiększyć ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Jednak w znacznej większości przypadków nie odczujemy żadnej różnicy.

Jeśli kobieta przypadkowo przyjmie 1 tabletkę za dużo lub pominie 1 dzień, należy postąpić zgodnie z instrukcjami przedstawionymi na ulotce dołączonej do opakowania.

Tabletki antykoncepcyjne i skutki uboczne - po jakim czasie?

Pojawienie się efektów ubocznych najczęściej następuje w pierwszych miesiącach stosowania antykoncepcji hormonalnej.

Skutki uboczne tabletek antykoncepcyjnych najczęściej występują w trakcie przyjmowania antykoncepcji hormonalnej. Mogą jednak pojawić się po ich odstawieniu, nawet po upływie dłuższego czasu. (a są może jakieś konkretne badania po jakim czasie?)

Długotrwałe stosowanie antykoncepcji hormonalnej zwiększa nieznacznie ryzyko raka piersi, jednocześnie pozytywnym efektem długotrwałego stosowania antykoncepcji hormonalnej jest zmniejszone ryzyko zachorowania na raka jajnika, endometrium (błony śluzowej macicy) oraz odbytnicy.

Zobacz także: Najtańsza antykoncepcja - tabletki, prezerwatywa, plastry i inne - porównanie cen

Bibliografia