Plastry antykoncepcyjne - cena, działanie, skutki uboczne. Dla kogo wskazane?

Plastry antykoncepcyjne - czym są?

Plastry antykoncepcyjne są jedną z metod antykoncepcji hormonalnej. Metoda ta jest nazywana systemem transdermalnym i polega na przyklejeniu na skórę plastra, z którego stopniowo do tkanek uwalniane są hormony progesteron - norelgestromin i estrogen - etynyloestradiol. Od dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych odróżnia je sposób podania substancji aktywnych.

Plastry antykoncepcyjne wpływają na błonę śluzową macicy, śluz szyjkowy i jajeczkowanie poprzez hamowanie wydzielania przez przysadkę mózgową gonadotropin. Dodatkowo mają działanie antyandrogenne, dzięki czemu mogą zmniejszać zmiany łojotokowe, w tym trądzik.

Trzeba jednak pamiętać, że plastry antykoncepcyjne nie chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Do tego niezbędna jest barierowa metoda zapobiegania ciąży.

Plastry antykoncepcyjne - cena. Ile kosztuje taka forma zabezpieczenia przed ciążą?

Preparatem systemu transdermalnego dostępnym w polskich aptekach jest Evra. Jedno opakowanie zawiera 3 plastry antykoncepcyjne, których czas działania wynosi 28 dni. Cena tego leku to około 67 zł.

Jak działają plastry antykoncepcyjne?

Dostępne na polskim rynku plastry antykoncepcyjne zawierają hormony norelgestromin i etynyloestradiol. Ich podaż hamuje wydzielanie gonadotropin - hormony wydzielane przez przysadkę mózgową, które uczestniczą w przygotowaniu błony śluzowej macicy (endometrium) do zagnieżdżenia zapłodnionej komórki jajowej i stymulują jajniki do produkcji hormonów płciowych.

W efekcie dochodzi do zahamowania jajeczkowania, zmiany właściwości śluzu szyjkowego, który staje się mniej przenikliwy dla plemników i zmian w endometrium.

Plastry antykoncepcyjne bez recepty - czy konieczna jest wizyta u lekarza?

Plastry antykoncepcyjne należą do hormonalnych środków antykoncepcyjnych i aby je wykupić w aptece niezbędne jest okazanie farmaceucie recepty.

Ale stacjonarna wizyta u lekarza nie jest już konieczna, jeśli potrzebujesz przedłużenia antykoncepcji hormonalnej. Receptę na plastry antykoncepcyjne można otrzymać za darmo przez internet dzięki przychodni POZ Medunit. Konsultacje lekarskie są finansowane z Narodowego Funduszu Zdrowia.

Zobacz też: Recepta online bez konsultacji stacjonarnej - jak uzyskać?

Plastry antykoncepcyjne - skutki uboczne. Jakie objawy mogą wystąpić w trakcie stosowania plastrów antykoncepcyjnych?

Plastry antykoncepcyjne, mimo że stosowane miejscowo, działają ogólnoustrojowo. Z tego powodu mogą przyczyniać się do wystąpienia różnych działań niepożądanych. Najczęściej są to objawy ze strony piersi (np. tkliwość piersi, ich powiększenie lub gruczolakowłókniaki piersi), bóle głowy, reakcje w miejscu przyklejenia plastra i nudności.

Wśród innych potencjalnych skutków ubocznych wymienia się:

• objawy przypominające grypę, ból pleców, uraz, zmęczenie, alergię;

• zawroty głowy;

• bóle brzucha, zaburzenia żołądkowo-jelitowe;

• wzrost masy ciała;

• bóle mięśni;

• nieprawidłowy wynik rozmazu cytologicznego szyjki macicy;

• wahania nastroju, depresja;

• zaburzenia miesiączkowania, zapalenie pochwy, krwawienia międzymiesiączkowe;

• zakażenie górnych dróg oddechowych, zapalenie zatok;

• świąd, trądzik, wysypkę;

• zakażenie dróg moczowych.

  Zobacz także: Antykoncepcja hormonalna - skutki uboczne. Czy antykoncepcja hormonalna jest szkodliwa?

Plaster antykoncepcyjny na pośladku? Gdzie nakleić plaster antykoncepcyjny Evra?

Plaster należy nakleić na czystą, suchą, nieowłosioną i nieuszkodzoną zdrową skórę. Zaleca się, aby było to miejsce w okolicy pośladków, górnej zewnętrznej części ramienia lub górnej części tułowia. Znaczenie ma również ubiór, gdyż plastry antykoncepcyjne nie powinny być ocierane przez ciasną odzież.

Miejsca, gdzie nie można umieszczać plastra to piersi lub inne okolice, gdzie naskórek jest zaczerwieniony, podrażniony bądź uszkodzony.

Kolejny plaster antykoncepcyjny powinien być naklejony w innym miejscu na skórze, ale może być w tej samej okolicy anatomicznej. Zapobiega to ewentualnemu podrażnieniu.

Ważne, że nie można mieć na skórze na raz kilku plastrów antykoncepcyjnych, zawsze tylko jeden. Dodatkowo w miejscach, gdzie planuje się nałożyć antykoncepcję, nie powinno się używać makijażu, kremów, olejków, pudrów ani innych środków kosmetycznych lub leków działających miejscowo, aby nie zmniejszyć właściwości przylegających plastra.

Brzegi plastra muszą ściśle przylegać do skóry, więc przyklejony plaster należy mocno docisnąć.

Plastry antykoncepcyjne - skuteczność. Jak system transdermalny wypada w porównaniu do innych metod antykoncepcji?

Skuteczność plastrów antykoncepcyjnych, tak jak i innych metod, można ocenić za pomocą wskaźnika Pearla.

Wskaźnik Pearla mówi o tym, ile kobiet na 100 stosujących daną metodę antykoncepcji przez rok zajdzie w ciążę. Stanowi zatem o skuteczności danej metody w zapobieganiu ciąży.

Wskaźnik Pearla dla plastrów antykoncepcyjnych wynosi 0,59-0,99 przy idealnym, a 0,71-1,24 przy typowym stosowaniu. Dla porównania:

• doustne tabletki antykoncepcyjne: 0-1,26 przy typowym i 0-2,18 przy idealnym stosowaniu;

• pierścień hormonalny: 0,31-0,96 przy typowym i 0,71-1,24 przy idealnym stosowaniu;

• minitabletka progesteronowa: 0,14 przy typowym i 0,41 przy idealnym stosowaniu;

• współżycie bez żadnego zabezpieczenia: 85 przy typowym i 85 przy idealnym stosowaniu.

Dlaczego warto stosować plastry antykoncepcyjne?

Prewencja ciąży nie jest jedynym efektem działania plastrów antykoncepcyjnych. Jedną z korzyści z wykorzystania norelgestrominu jako substancji aktywnej jest jej silny potencjał antyandrogenny. Dodatkowo ten progestagen ma śladowe powinowactwo do białka wiążącego hormony płciowe - SHBG. Dzięki temu białko to może wiązać nadmiar hormonów androgennych, co przyczynia się do zmniejszenia nasilenia zmian łojotokowych w obrębie skóry i jej przydatków.

Co zrobić, gdy plaster się odkleił?

Częściowe lub całkowite odklejenie plastra wpływa na stężenie substancji czynnych leku w ustroju, które staje się niewystarczające.

W przypadku odklejenia plastra antykoncepcyjnego należy:

• jeśli minęło mniej niż 24 godziny - natychmiast ponownie nakleić ten sam lub następny plaster antykoncepcyjny. Stosowanie dodatkowej metody antykoncepcji nie jest konieczne;

• jeśli minęło więcej niż 24 godziny lub gdy nie można ustalić momentu odklejenia się plastra - w takiej sytuacji kobieta musi przerwać aktualny cykl stosowania leku i natychmiast rozpocząć nowy cykl. Dodatkowo przez 7 dni musi stosować niehormonalną metodę antykoncepcji.

Jeśli plaster utracił właściwości adhezyjne i nie chce się już przylepić, należy użyć nowego plastra. Zakładając ponownie ten sam plaster, nie można wspomagać się bandażami lub innymi środkami przylepnymi.

Czy są jakieś przeciwwskazania do stosowania plastrów antykoncepcyjnych?

Plastry antykoncepcyjne są skuteczną metodą zapobiegania ciąży. Niestety, nie wszystkie kobiety mogą z nich korzystać. Stany uniemożliwiające stosowanie systemu transdermalnego to:

• nadwrażliwość na składniki leku;

• zakrzepica żylna obecnie lub w przeszłości, niezależnie od rozwinięcia zatorowości płucnej;

• parametry wskazujące na dziedziczną predyspozycję do rozwoju zakrzepicy żylnej: oporność na aktywne białko C, niedobór białka C, białka S lub antytrombiny, hiperhomocysteinemia, przeciwciała przeciwfosfolipidowe;

• zakrzepica tętnicza występująca obecnie lub w przeszłości (przykłady: zaburzenia krążenia mózgowego, zawał serca, zakrzepica tętnicy siatkówki);

• objawy zapowiadające zakrzepicę (takie jak dławica piersiowa lub przejściowy napad niedokrwienny);

• czynniki ryzyka zakrzepicy tętniczej (ciężkie nadciśnienie tętnicze, cukrzyca ze zmianami naczyniowymi, dziedziczna dyslipidemia);

• migrena z aurą ogniskową;

• rak piersi;

• raki estrogenozależne, np. rak endometrium;

• zaburzenia czynności wątroby;

• nierozpoznane nieprawidłowe krwawienie z dróg rodnych.

Bibliografia