Jak szybko pozbyć się opryszczki? Objawy, przyczyny, leczenie

Opublikowano 20.01.2025

Autor Redakcja MEDUNIT

Jak szybko pozbyć się opryszczki? Objawy  przyczyny  leczenie

Opryszczka wywoływana jest przez wirusa HSV-1, który po dostaniu się do organizmu pozostaje w nim już przez całe życie. Pod wpływem określonych czynników, np. spadku odporności czy innego zakażenia, może dojść do reaktywacji opryszczki. Aby szybko pozbyć się opryszczki, należy jak najszybciej zastosować leki przeciwwirusowe w formie maści lub tabletek, np. zawierające acyklowir, oraz unikać drażnienia zmiany skórnej.

Co to jest opryszczka wargowa?

Opryszczka wargowa jest jedną z postaci zakażenia wirusem opryszczki (HSV), a dokładniej wirusem HSV-1. Atakuje on błonę śluzową jamy ustnej, a także skórę twarzy. Po pierwszym kontakcie z wirusem opryszczki, zakażenie przechodzi w stan uśpienia, które trwa już całe życie.

Do nawrotów opryszczki może dojść pod wpływem różnych czynników, takich jak np. infekcje z gorączką, stres, zmęczenie czy miesiączka. Ponowne wystąpienie objawów mogą także powodować zabiegi kosmetyczne, predysponujące do mikrourazów.

Zobacz także: Krztusiec – objawy, diagnoza, leczenie. Co pomaga na krztusiec?

Przyczyny opryszczki wargowej

Przyczyną wystąpienia opryszczki jest zakażenie wirusem HSV-1 (Herpes Simplex Virus). Wirus wnika do organizmu poprzez uszkodzoną skórę lub uszkodzoną śluzówkę. Następnie przemieszcza się nerwami czuciowymi, najczęściej do zwoju trójdzielnego (znajduje się on w obrębie twarzy).

Zakażenie następuje poprzez kontakt bezpośredni z osobą chorą lub zakażoną bez objawów. Zazwyczaj objawy pojawiają się po okresie 6-8 dni.

Wirus w takich komórkach nerwowych pozostaje w postaci utajonej (uśpionej). Aby mógł on wywołać objawy opryszczki, muszą wystąpić odpowiednie warunki. Należą do nich silny stres, infekcja bakteryjna, osłabienie organizmu, miesiączka, niedożywienie czy nawet duża ekspozycja na słońce. Taka reaktywacja zakażenia nosi nazwę opryszczki nawrotowej.

Objawy opryszczki wargowej

Wspólnym objawem, zarówno dla postaci pierwotnej jak i nawrotowej jest osutka pęcherzykowa. Zanim pojawiają się typowe zmiany dochodzi do wystąpienia objawów zwiastunowych tj. ból, pieczenie, mrowienie, świąd. Postać pierwotna (pierwszy kontakt z wirusem opryszczki) przebiega najczęściej z ostrym zapaleniem błony śluzowej dziąseł i jamy ustnej (dzieci) lub ostrym zapaleniem gardła i migdałków (dorośli).

Postać nawrotowa to najczęściej opryszczka wargowa. Po objawach zwiastunowych (które są znacznie bardziej nasilone w opryszczce wargowej) pojawia się zapalna grudka, następnie pęcherzyk. Pod koniec choroby pęcherzyki pękają, tworząc nadżerki lub owrzodzenia. Nawroty pojawiają się zwykle 2 razy do roku, a u niektórych osób nawet co miesiąc.

Zobacz także: Grypa - rodzaje, objawy, przyczyny, leczenie

Jak wygląda początek opryszczki?

Początek opryszczki to tzw. objawy zwiastunowe. Należy tu wymienić:

  • ból,

  • uczucie mrowienia,

  • swędzenie,

  • pieczenie.

Występują one w miejscu, w którym pojawią się charakterystyczne pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym.

Kiedy skonsultować się z lekarzem?

  • Jeśli objawy opryszczki wargowej są ciężkie lub nawracają często, należy skonsultować się z lekarzem.

  • Lekarz może przepisać leki przeciwwirusowe lub zalecić inne metody leczenia.

  • W przypadku, gdy opryszczka wargowa jest powikłana innymi chorobami, takimi jak cukrzyca lub choroby autoimmunologiczne, należy skonsultować się z lekarzem.

Przychodnia Medunit działa w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. Lekarze Meudnit konsultują pacjentów zarówno stacjonarnie, jak i online. Podczas konsultacji można otrzymać (jeśli stan zdrowia tego wymaga) e-receptę, e-skierowanie czy e-L4.

Jak szybko pozbyć się opryszczki? Leczenie opryszczki wargowej

Niestety, nie istnieje sposób, który pozwala pozbyć się opryszczki w ciągu jednego dnia. Na szczęście są metody, które pozwalają zmniejszyć nasilenie, jak i skrócić czas trwania objawów.

Bardziej nasilone zmiany skórne, zwłaszcza z jednoczesnym powiększeniem węzłów chłonnych wymagają już wizyty lekarskiej i leczenia przyczynowego. Lekarz przepisze właściwe leki przeciwwirusowe (najczęściej zawierające acyklowir), które pozwolą przyspieszyć proces gojenia, skrócą czas trwania dolegliwości i zmniejszą ryzyko powikłań.

W leczeniu opryszczki warto zastosować szeroko dostępne doustne leki przeciwwirusowe w postaci tabletek, zawierające acyklowir (Hascovir, Hascovir Control, Heviran Comfort). W przypadku pierwotnego zakażenia (jeżeli zmiany są nasilone) lub gdy dana osoba ma osłabiony układ odpornościowy, zalecana dawka to 200-400 mg 5 raz na dobę przez 5 dni.

Z kolei w przypadku zakażenia nawrotowego (a takim najczęściej jest opryszczka wargowa) z nasilonymi zmianami na ustach zaleca się stosowanie 200-400 mg 5 razy na dobę przez 3-5 dni.
W łagodniej przebiegającym nawrocie można użyć preparatów w formie kremu (Aciclovir Ziaja, Hascovir pro) 5 razy na dobę.

Co na opryszczkę na ustach? Czym smarować opryszczkę?

Na ograniczone i słabo nasilone objawy sprawdzają się domowe sposoby takie jak okłady z czosnku, cebuli, aloesu, soku z cytryny czy też z roztworów kwasu acetylosalicylowego lub sody oczyszczonej.

W aptekach znajdziemy też wiele preparatów miejscowych miejscowych, mających właściwości przeciwwirusowe czy antybakteryjne takie jak pasta z cynkiem, żele z kwasem krzemowym czy plastry mające na celu zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu wirusa.

Jak pozbyć się opryszczki w jedną noc?

Nie jest możliwe wyeliminowanie opryszczki w przeciągu jednej nocy. Możemy jednak zastosować dostępne bez recepty maści przeciwwirusowe z acyklowirem, które złagodzą objawy i przyspieszą gojenie. Bardzo przydatne są też preparaty wysuszające zawierające cynk, aloes czy sodę oczyszczoną.

Zobacz także: Jak zmienić lekarza rodzinnego?

Czego brakuje, jak wyskakuje opryszczka?

Opryszczka pojawia się zwykle w następujących sytuacjach (głównie jako efekt osłabienia układu odpornościowego):

  • infekcja;

  • miesiączka;

  • stres;

  • mikrourazy powstałe w wyniku zabiegów kosmetycznych;

  • przemęczenie;

  • narażenie na duże promieniowanie słoneczne.

FAQ Opryszczka

Pęcherzyki pękają po kilku dniach, z pozostawieniem nadżerek pokrytych strupem

W momencie, gdy wirus opryszczki dostanie się do organizmu, pozostaje w formie uśpionej już przez całe życie. Dlatego nie ma możliwości całkowitej eliminacji wirusa z organizmu. W przypadku nawrotów opryszczki możliwe jest jedynie łagodzenie objawów poprzez stosowanie leków przeciwwirusowych lub domowych sposobów. 

Nie udowodniono skuteczności preparatu Amol w leczeniu opryszczki wargowej.

Przyspieszyć proces gojenia pozwalają preparaty miejscowe z acyklowirem, lekiem przeciwwirusowym. Podobne działanie, nie skierowane już jednak bezpośrednio na wirus opryszczki pospolitej a na samą ranę, mają żele z aloesem czy pasty z cynkiem. 

Nie jest możliwe 100% wyeliminowanie wirusa opryszczki z organizmu. Wirus po pierwszym zakażeniu pozostaje w stanie uśpienia w komórkach nerwowych i w sprzyjających warunkach (infekcja, obniżona odporność organizmu).

Możliwe jest jednak zarówno zapobieganie nawrotom opryszczki, jak i łagodzenie objawów opryszczki. Najczęściej wybieranym lekiem w tym celu jest acyklowir, lek przeciwwirusowy, hamujący namnażanie wirusa opryszczki

Tak, opryszczka należy do chorób zaraźliwych. Najczęściej do zakażenia dochodzi przez kontakt bezpośredni z osobą chorą lub zakażoną, ale bez objawów

Niestety, wystąpienie opryszczki stanowi przeciwwskazanie do wizyty u dentysty. Wykwity opryszczki stanowią źródło zakażenia, a podczas procedur w gabinecie dentystycznym wirus może ulec rozsianiu do jamy ustnej, gardła czy nosa. Występuje także zwiększone ryzyko przeniesienia wirusa na personel gabinetu. Dlatego do czasu trwałego zagojenia ran należy wstrzymać się z wizytą u dentysty. 

Aktualnie nie ma dostępnych szczepionek przeciwko wirusowi opryszczki. Natomiast u osób, które doświadczają częstych i bolesnych nawrotów zakażenia poleca się stosowanie profilaktyki farmakologicznej (leki przeciwwirusowe).

Skuteczne są preparaty zawierające acyklowir (leki doustne o działaniu przeciwwirusowym) np. Hascovir, Heviran Comfort czy Hascovir Control. Dawka to 400 mg dwa razy na dobę. Dostępne są też preparaty zawierające walacyklowir (Vaciclor). Tutaj zaleca się przyjmować 500 lub 1000 mg raz na dobę.

Regularna suplementacja witaminą C oraz B12 może wspierać odporność i zmniejszać ryzyko nawrotów opryszczki.

Opryszczka może stanowić zagrożenie życia dla niemowląt, osób z niedoborami odporności czy pacjentów z opryszczkowym zapaleniem mózgu.

Opryszczka może wystąpić w obrębie narządu wzroku (spojówki lub rogówki), powodując owrzodzenia, a w skrajnych przypadkach (szczególnie jeśli zakażenie jest nawracające) może dojść do zbliznowacenia rogówki i nawet utraty wzroku.

Opryszczkowe zapalenie mózgu występuje głównie u osób po udarach mózgu lub przy uszkodzeniu bariery krew-mózg. Jest ono nawracające i może powodować epidemie. Objawia się zaburzeniami świadomości, drgawkami czy zaburzeniami funkcji poznawczych. Śmiertelność wynosi ok. 30%.

Nawracająca opryszczka może świadczyć o spadku odporności np. w wyniku zwiększonego stresu, niedoboru snu czy infekcji. Do nawrotów może przyczyniać się również zwiększona ekspozycja na słońce, urazy w okolicy ust.

Przy częstych nawrotach opryszczki powinniśmy zgłosić się do lekarza, który zleci dodatkowe badania pozwalające znaleźć przyczynę zwiększonej częstotliwości nawrotów. 

W celu wzmocnienia swojej odporności, a zarazem zmniejszenia ryzyka nawrotów opryszczki warto zadbać o odpowiednią suplementację witaminą C. Warto także suplementować witaminę B12.

Zajada to potoczna nazwa zapalenia kącików ust. Obejmuje ono jednocześnie skórę i kąciki ust. Wywoływany jest najczęściej przez grzyby z rodzaju Candida oraz bakterie tj. gronkowce i paciorkowce. Charakterystyczne dla tego schorzenia jest wystąpienie rumienia i skorupowatych zgrubień, które mogą krwawić. Bardzo często zmiany są bolesne i swędzące.

Opryszczkę natomiast wywołuje wirus HSV (w postaci wargowej HSV-1), którą cechuje występowanie pęcherzyków wypełnionych płynem surowiczym. Następnie pęcherzyki pękają tworząc owrzodzenia i nadżerki.

Na strupki po opryszczce polecany jest olejek z drzewa herbacianego, który pomaga przyspieszyć proces gojenia, a także działa przeciwwirusowo. Warto też sięgnąć po preparaty z aloesem, także przyspieszające gojenie strupów. 

Bibliografia

  • Interna Szczeklika Mały Podręcznik 2022/23, wydanie XIV 978-83-7430-670-6
  • https://podyplomie.pl/dermatologia/26419,co-to-jest-opryszczka
  • https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/herpes-simplex-virus
  • https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/herpes-hsv1-and-hsv2/oral-herpes
  • https://journals.viamedica.pl/forum_dermatologicum/article/download/56403/43325
  • Inni czytali również
    Jaki antybiotyk na zapalenie pęcherza moczowego?
    Jaki antybiotyk na zapalenie pęcherza moczowego?

    Zakażenia układu moczowego to jedne z najczęstszych infekcji, z jakimi zgłaszają się pacjenci do lekarza. Mogą dotyczyć pęcherza moczowego, moczowodów lub nawet nerek. Przyczyną infekcji dróg moczowych są w większości przypadków bakterie, dlatego do leczenia zakażenia układu moczowego (ZUM) niezbędne jest zastosowanie antybiotyków. Samo leczenie może trwać 1 dzień lub nawet 14 dni.

    Artykuł
    20.01.2025
    Ból brzucha: najczęstsze przyczyny i skuteczne metody łagodzenia bólu
    Ból brzucha: najczęstsze przyczyny i skuteczne metody łagodzenia bólu

    Ból brzucha jest częstą przypadłością, dotykającą zarówno dorosłych, jak i dzieci. Może mieć zmienne nasilenie, a same przyczyny bólu brzucha są zróżnicowane. Począwszy od niestrawności czy zgagi, aż po stany zapalne, infekcje, choroby przewlekłe czy nawet nowotwory. 

    Artykuł
    20.01.2025
    Czy lekarz widzi wykupienie recepty? Co widzi lekarz w systemie pacjenta?
    Czy lekarz widzi wykupienie recepty? Co widzi lekarz w systemie pacjenta?

    Wprowadzenie e-recepty umożliwia lepszą kontrolę nad przepisywanymi lekami, zwiększa bezpieczeństwo farmakoterapii oraz poprawia efektywność opieki medycznej. Dodatkowo lekarz ma możliwość sprawdzenia, czy pacjent zrealizował receptę.

    Artykuł
    17.01.2025
    Leki na grypę na receptę – jakie są? Co warto wiedzieć przed ich zastosowaniem?
    Leki na grypę na receptę – jakie są? Co warto wiedzieć przed ich zastosowaniem?

    Grypa to wirusowa choroba zakaźna, najczęściej o charakterze sezonowym. Wywoływana jest przez zakażenie wirusem grypy (typu A i B). Grypa może być szczególnie groźna dla osób z obniżoną odpornością, osób starszych oraz małych dzieci. Dlatego konieczne może okazać się leczenie specyficznymi lekami przeciwwirusowymi, do których należą m.in. Ebifumin, Tamiflu, Tamivil, Segosana.

    Artykuł
    20.01.2025
    eKonsultacja z eReceptą za darmo na NFZ w aplikacji Medunit
    Pobierz aplikację Pobierz aplikację