Bóle menstruacyjne - jak leczyć? Leki na receptę i bez recepty, domowe sposoby

Co to bóle menstruacyjne?

Duża liczba kobiet, która ma regularne cykle z owulacją, może odczuwać dolegliwości bólowe w podbrzuszu o charakterze skurczów. U około 3–30% młodych kobiet są one bardzo nasilone i często towarzyszą im objawy dodatkowe.

Ze względu na cele kliniczne, bolesne miesiączki (dysmenorrhea) dzieli się na 2 szerokie grupy:

• pierwotne bolesne miesiączkowanie - odnosi się przede wszystkim do występowania nawracających, skurczowych bólów w dolnej części brzucha podczas miesiączki, w przypadku braku wykrywalnych chorób mogących tłumaczyć te objawy. Zwykle występuje u młodych kobiet i pojawia się na klika miesięcy od wystąpienia pierwszej miesiączki;

• wtórne bolesne miesiączkowanie - występują te same objawy bólowe, co w pierwszej grupie, jednak podłoże bólu można wyjaśnić występowaniem różnych schorzeń, takich jak endometrioza, adenomioza czy mięśniaki macicy. Najczęściej obserwuje się je u kobiet, które wcześniej nie odczuwały dolegliwości.

Ból menstruacyjny jest najczęściej zlokalizowany w dolnej części brzucha i okolicy nadłonowej, ale może obejmować dolną część pleców lub uda.

Zobacz także: Jak przyspieszyć okres? Tabletki i domowe sposoby

Jakie objawy mogą towarzyszyć bólom menstruacyjnym?

U niektórych osób bóle menstruacyjne mogą przebiegać wraz z innymi objawami współtowarzyszącym, takimi jak m.in.:

• bóle głowy,

• bolesność piersi,

• biegunka,

• dolegliwości ze strony układu pokarmowego,

• wymioty, nudności,

• omdlenia,

• uczucie niepokoju,

• kołatanie serca,

• zawroty głowy,

• ogólne osłabienie,

• pogorszenie samopoczucia.

Kiedy należy zwrócić się do lekarza?

Należy skontaktować się z lekarzem w momencie, gdy bóle występujące w trakcie miesiączki, uniemożliwiają wykonywanie normalnych czynności. Przed wizytą, pomocne może być śledzenie przebiegu miesiączki - obserwowanie, w których dniach ból jest najsilniejszy, a także obserwowanie dodatkowych objawów.

Przychodnia Medunit funkcjonuje zdalnie i stacjonarnie. Ubezpieczeni pacjenci, po złożeniu deklaracji POZ, mogą korzystać z usług placówki w ramach NFZ.

Ile trwa ból miesiączkowy?

Ból pojawia się zwykle na jeden do dwóch dni przed lub w momencie rozpoczęcia krwawienia miesiączkowego i stopniowo zmniejsza się w ciągu 12–72 godzin.

Jakie są czynniki ryzyka występowania bólu menstruacyjnego?

Do czynników ryzyka wystąpienia bólu menstruacyjnego zalicza się:

• młodszy wiek,

• palenie tytoniu i stres,

• rodzinna predyspozycja.

Zmniejszenie ryzyka wystąpienia dolegliwości bólowych jest związane przede wszystkim z młodszym wiekiem przy pierwszym porodzie, większą liczbą porodów i stosowaniem hormonalnych środków antykoncepcyjnych.

Zobacz także: Antykoncepcja hormonalna - skutki uboczne. Czy antykoncepcja hormonalna jest szkodliwa?

Silny ból menstruacyjny - przyczyny

Do głównych przyczyn silnych bólów menstruacyjnych zalicza się m.in. zmiany w obrębie macicy, jajników, jajowodów takie jak endometrioza, polipy endometrium, mięśniaki, stany zapalne, zrosty.

Inne przyczyny to np. wady anatomiczne (tyłozgięcie macicy), zaburzenia hormonalne (zespół policystycznych jajników), zwężenie szyjki macicy, nowotwory narządów rodnych.

Należy skonsultować się lekarzem jak najszybciej w przypadku wystąpienia silnego bólu menstruacyjnego, aby jak najszybciej wdrożyć odpowiednie leczenie i umożliwić prawidłowe codzienne funkcjonowanie.

Co na bóle miesiączkowe?

Bolesne miesiączki są wskazaniem do wizyty u ginekologa, przede wszystkim u kobiet, u których dolegliwości menstruacyjne pojawiły się po kilku latach prawidłowego miesiączkowania.

Postępowania w przypadku bólu miesiączkowego powinno zostać dobrane indywidualnie, podczas konsultacji z ginekologiem który powinien wziąć pod uwagę nasilenie bólu, obecność dolegliwości towarzyszących, plany na posiadanie potomstwa w przyszłości oraz ogólny stan zdrowia pacjentki. Bóle menstruacyjne można łagodzić zarówno metodami farmakologicznymi, jak i niefarmakologicznymi.

Początkowe podejście powinno obejmować omówienie interwencji niefarmakologicznych, takich jak odpowiednie, relaksujące ćwiczenia fizyczne i stosowanie termoforu na dolną część brzucha. W niektórych przypadkach zaleca się przyjmowanie preparatów z witaminą B1 i magnezem. Niskotłuszczowa dieta, jednocześnie bogata w kwasy tłuszczowe Ω3, może również korzystnie wpływać na stan zdrowia pacjentki

Gdy powyższe metody nie będą przynosiły żadnych rezultatów, pacjentka może się wspomóc metodami farmakologicznymi.

Lek na bóle menstruacyjne - jaki najczęściej jest stosowany?

Niesteroidowe leki przeciwzapalne to najczęściej stosowana grupa leków w terapii bolesnych miesiączek. Leczenie najczęściej rozpoczyna się od preparatów dostępnych bez recepty, takich jak m.in. ibuprofen, a w przypadku braku poprawy czy nawracających silnych bóli, można rozważyć włączenie innych metod leczenia.

Tabletki na ból menstruacyjny

Istnieje wiele metod leczenia farmakologicznego, które mogą przynieść ulgę w bólach wywołanych miesiączką. Do najczęściej stosowanych grup leków należą:

• niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) są skuteczne w łagodzeniu bólu dzięki działaniu przeciwzapalnie, przeciwbólowo, hamując produkcję prostaglandyn odpowiedzialnych za skurcze macicy. Do przykładowych leków zalicza się: ibuprofen (Ibuprom, Ibuprofen Aflofarm, Ibum Forte, Nurofen), ketoprofen (Ketonal Active, Ketokaps Max), nimesulid (Nimesil, Aulin);

• paracetamol - zalecany w przypadku przeciwwskazań do stosowania NLPZ, np. u osób z chorobami żołądka lub nerek;

• leki rozkurczowe - choć wiele kobiet sięga po nie w trakcie miesiączki, ich działanie opera się na rozkurczanie mięśni gładkich macicy, przez co nie są tak skuteczne jak niesteroidowe leki przeciwzapalne i mocne leki przeciwbólowe, np. No-Spa;

• leki estrogenowo-progesteronowe - u pacjentek z nawracającymi i silnymi bólami miesiączkowymi można rozważyć zastosowanie hormonalnej antykoncepcji, szczególnie preparatów złożonych estrogenowo-progestagenowych. Hormony te regulują cykl menstruacyjny i zmniejszają produkcję prostaglandyn, co przekłada się na łagodniejsze skurcze macicy i mniejszy ból np. Bijuva, Cliovelle, Divina. Leki dostępne są na receptę.

W przypadku niepowodzenia monoterapii, można włączyć leczenie uwzględniające kombinację dwóch leków np. leku przeciwbólowego z lekiem spazmolitycznym (rozkurczowym).

Zobacz także: Tabletki antykoncepcyjne - działanie, przeciwwskazania. Poradnik 2025

Ibuprofen na bole miesiączkowe - jak działa?

Leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, zwłaszcza ibuprofen, są pierwszym farmakologicznym wyborem, aby łagodzić bóle menstruacyjne. O skuteczności zastosowania ibuprofenu decyduje jego wczesne zastosowanie i odpowiednia dawka.

Warto mieć na uwadze, że jednoczesne stosowanie dwóch leków z grupy NLPZ jest przeciwwskazane, ponieważ zwiększa to ryzyko działań niepożądanych, takich jak uszkodzenie błony śluzowej żołądka czy zaburzenia czynności nerek. Dodatkowo osoby przyjmujące leki z powyższej grupy, powinny być świadome interakcji z innymi lekami.

Polopiryna na ból miesiączkowy - czy pomoże?

Polopiryna to lek, który w swoim składzie zawiera kwas acetylosalicylowy, znany z właściwości przeciwzapalnych, przeciwgorączkowych i przeciwbólowych. Preparat może być wykorzystywany w terapii bólu menstruacyjnego o lekkim lub średnim nasileniu.

Warto jednak zaznaczyć, że niektóre badania wskazują, iż skuteczność aspiryny w łagodzeniu bólu miesiączkowego jest ograniczona. Dodatkowo jej działanie rozrzedzające krew może zwiększyć intensywność krwawienia.

Ostre bóle miesiączkowe - leki na silne bóle miesiączkowe

Gdy leczenie pierwszego wyboru (obejmujące leki z grupy NLPZ czy leki antykoncepcyjne) przy bólach miesiączkowych nie przynosi ulgi, możliwe jest zastosowanie leczenia drugiego wyboru.

Alternatywne metody leczenia

• Możliwe jest wykonanie próby przezskórnej elektrycznej stymulacji nerwów (TENS) - metoda ta łagodzi ból za pomocą impulsów elektrycznych.

• Empiryczne leczenie analogami gonadoliberyny, w tym agonistami (np. octan leuprolidu, nafarelina, goserelina) i antagonistami (np. elagoliks) - leczenie przede wszystkim odgrywa dużą rolę w leczeniu bolesnego miesiączkowania związanego z endometriozą.

Dodatkowo przy występowaniu bardzo silnego bólu menstruacyjnego, można włączyć terapie wspomagające, takie jak psychoterapia, ćwiczenia relaksacyjne, unikanie stresu czy zmiana diety.

Skurczowe bóle menstruacyjne - co to?

Za skurcze macicy podczas miesiączki odpowiedzialne są prostaglandyny uwalniane ze złuszczającego się endometrium. Skurcze te są nierytmiczne, nieskoordynowane, występujące z dużą częstotliwością, co może prowadzić do wysokiego ciśnienia wewnątrzmacicznego.

Gdy ciśnienie w macicy przekracza ciśnienie tętnicze, dochodzi do niedokrwienia macicy, a nagromadzenie metabolitów beztlenowych pobudza receptory bólowe typu C, co powoduje bolesne miesiączkowanie.

Bibliografia