Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe
Tabelki antykoncepcyjne jednoskładnikowe (mini tabletki) to rodzaj antykoncepcji, który w swoim składzie zawierają tylko jeden składnik - progesteron. Tego typu preparaty są zalecane przede wszystkim dla kobiet:
karmiących piersią;
z nadwagą lub otyłością;
palących papierosy;
po 40. roku życia, u których zwiększa się ryzyko wielu chorób przewlekłych, m.in. cukrzycy, nadciśnienia, dyslipidemii;
Tabletki jednoskładnikowe zazwyczaj przyjmuje się w sposób ciągły, bez tabletek placebo, co może powodować występowanie nieregularnych i nieprzewidywalnych krwawień miesięcznych. Niemniej jednak, po uwzględnieniu wszystkich możliwych działań niepożądanych, preparaty zawierające tylko progesteron charakteryzują się mniejszym ryzykiem skutków ubocznych.
Tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe
Antykoncepcyjne tabletki dwuskładnikowe zawierają w swoim składzie etynyloestradiol i progestagen (np. drospirenon, dezogestrel, dienogest, lewonorgestrel). Jest to wysoce skuteczna metoda antykoncepcji, która posiada takie zalety jak szybką odwracalność, regulację krwawienia miesiączkowego, zmniejszenie ilości utraty krwi miesiączkowej oraz bolesnych miesiączek, a także zmniejszenie ryzyka raka jajnika i endometrium na poziomie populacji.
W przeciwieństwie do tabletek jednoskładnikowych, należy je stosować przez 21 dni, a następnie zrobić 7 dni przerwy.
Tabletki antykoncepcyjne - nazwy
Do najpopularniejszych preparatów należą:
Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe:
Azalia,
Cerazette,
Dessette Mono,
Limetic,
Ovulan,
Symonette,
Lemena,
Tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe:
Vines,
Artilla,
Harmonet,
Kontracept,
Mercilon,
Axia,
Femoden,
Marvelon,
Levomine,
Microgynon,
Aidee,
Asubtela,
Liberelle,
Axia Conti,
Vixpo,
Orlifique
Vibin,
Atywia Daily.
Tabletki antykoncepcyjne - cena
Miesięczny koszt stosowania tabletek antykoncepcyjnych będzie się różnić w zależności od wybranego leku. Najczęściej, cena za jedno opakowanie wynosi około 30-40 zł. Nieco droższe mogą okazać się preparaty, które zawierają tabletki placebo czy wzrastające stężenia hormonów, jednak na rynku dostępne są leki, których cena nie przekracza 10 złotych.
Cena antykoncepcji hormonalnej jednoskładnikowej różni się w zależności od preparatu:
Limetic - 25 zł za 28 tabletek,
Cerazette - 28 zł za 28 tabletek,
Symonette - 25 zł za 28 tabletek,
Azalia - 37 zł za 28 tabletek.
Ceny tabletek dwuskładnikowych to m.in.:
Qlaira - około 54 zł za 28 tabletek,
Ovulastan - około 30 zł za 21 tabletek,
Yasmin - około 40 zł za 21 tabletek,
Novynette - około 13 zł za 21 tabletek.
Zobacz także: Najtańsza antykoncepcja - tabletki, prezerwatywa, plastry i inne - porównanie cen
Recepta na tabletki antykoncepcyjne - jak uzyskać?
Receptę na tabletki antykoncepcyjne (kontynuację antykoncepcji) można uzyskać od lekarza każdej specjalności. Zaleca się, aby przed rozpoczęciem terapii antykoncepcyjnej, skonsultować się z lekarzem ginekologiem, który powinien przeprowadzić niezbędne badania, wykluczyć potencjalne przeciwwskazania oraz zaproponować najbardziej odpowiednią metodę antykoncepcji.
Zobacz także: Recepta na antykoncepcję - kto może wypisać receptę na tabletki antykoncepcyjne? Ile jest ważna recepta?
Działanie tabletek antykoncepcyjnych
Działanie antykoncepcyjnych tabletek dwuskładnikowych opiera się przede wszystkim na zahamowaniu owulacji poprzez hamowanie hormonu uwalniającego gonadotropinę (GnRH) z podwzgórza, a także hormonu luteinizującego (LH) oraz hormonu folikulotropowego (FSH). Do dodatkowych mechanizmów działania zalicza się:
wpływ na endometrium - zachodzą zmiany niekorzystne dla implantacji zapłodnionej komórki jajowej;
zagęszczenie śluzu szyjkowego, który staje się mniej przepuszczalny dla plemników;
upośledzenie prawidłowej ruchliwości i perystaltyki jajowodów.
W przypadku jednoskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych mechanizm działania polega na zmienianiu właściwości śluzu w szyjce macicy, co utrudnia ruch plemników do dróg rodnych kobiety oraz na zahamowaniu owulacji.
Przeciwwskazania do przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych
Istnieją sytuacje, w których stosowanie tabletek antykoncepcyjnych jest przeciwwskazane. Do bezwzględnych przeciwwskazań zalicza się występowanie:
raka piersi;
ciąży;
przebytej lub czynnej zakrzepicy;
cukrzycy ze zmianami naczyniowymi;
nieustabilizowanego lub leczonego wysokiego nadciśnienia;
palenia papierosów powyżej 15 sztuk na dobę;
trombofilii;
długotrwałego unieruchomienia.
Tabletki antykoncepcyjne - skutki uboczne
Tabletki antykoncepcyjne mogą u niektórych kobiet powodować wystąpienie działań niepożądanych. Zwykle mają one charakter przejściowy i ustępują w miarę przyjmowania preparatu. Do najczęstszych skutków ubocznych zalicza się:
Stosowanie tabletek antykoncepcyjnych może się również wiązać z zaburzeniem metabolizmu cukrów, podwyższonym ciśnieniem tętniczym, powikłaniami zakrzepowo-zatorowymi, trądzikiem, torbielami jajników. Pigułki jednoskładnikowe w niektórych sytuacjach powodują nieregularne plamienia i krwawienia.
Zobacz także: Antykoncepcja hormonalna - skutki uboczne. Czy antykoncepcja hormonalna jest szkodliwa?
Tabletki antykoncepcyjne bez recepty - czy są?
Zgodnie z obowiązującym polskim prawem nie ma możliwości, aby kupić pigułki antykoncepcyjne bez recepty. Antykoncepcja hormonalna może powodować wystąpienie skutków ubocznych, dlatego ważne jest, aby przed rozpoczęciem stosowania odbyć konsultację z lekarzem.
Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych
Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych powinno być dobrze przemyślaną decyzją, tak samo, jak rozpoczęcie ich przyjmowania. Większość specjalistów zaleca, aby nie odstawiać przyjmowanego preparatu gwałtownie - najbezpieczniej jest dokończyć przyjmowanie rozpoczętego opakowania i nie rozpoczynać kolejnego.
Po odstawieniu przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych, miesiączka może się pojawić dość szybko, nawet w ciągu 1-2 miesięcy. Warto mieć na uwadze, że nie będzie to dotyczyć wszystkich kobiet. Przyjmuje się, że miesiączka powinna pojawić się w ciągu 6 miesięcy od zakończenia stosowania terapii. Krwawienie może stać się bardziej obfite, bolesne lub nieregularne w porównaniu z tym, co było podczas stosowania tabletek.
To jak szybko będzie możliwość, aby zajść w ciążę, zależy od indywidualnych predyspozycji oraz od rodzaju przyjmowanego preparatu. Zarówno w przypadku jedno- oraz dwuskładnikowych tabletek owulacja wraca dosyć szybko i większość kobiet jest w stanie zajść w ciążę po 3-6 miesiącach od odstawienia antykoncepcji.
Pominięcie tabletki antykoncepcyjnej
Pominięcie przyjęcia tabletki antykoncepcyjnej jest dosyć powszechnym zjawiskiem i może się zdarzyć każdemu. Istnieje określony schemat postępowania w zależności od tego ile czasu upłynęło od przyjęcia ostatniej dawki:
w przypadku 1. tygodnia cyklu, jeśli od ostatniego przyjęcia tabletki nie minęło więcej niż 24 godziny, powinno się jak najszybciej przyjąć pominiętą dawkę. Jeśli upłynęło więcej czasu niż doba, to oprócz natychmiastowego przyjęcia tabletki antykoncepcyjnej powinno się zadbać o dodatkowe zabezpieczenie podczas stosunku;
w 2. tygodniu cyklu najczęściej pominięcie dawki nie powinno być aż tak stresujące. Pominiętą dawkę należy przyjąć jak najszybciej, również jeśli od przyjęcia ostatniej tabletki minęło więcej niż 24 godziny i będzie się to wiązało z przyjęciem podwójnej dawki. Przez kolejne 7 dni warto zabezpieczyć się dodatkową formą antykoncepcji np. prezerwatywą;
jeśli doszło do pominięcia przyjęcia tabletki w 3. tygodniu cyklu, warto przyjąć lek jak najszybciej, dokończyć opakowanie, a następnie nie robiąc 7-dniowej przerwy, rozpocząć przyjmowanie tabletek z nowego opakowania.
Nagłe odstawienie tabletek antykoncepcyjnych
W większości przypadków nagłe odstawienie tabletek antykoncepcyjnych nie jest niebezpieczne, jednak może wywołać różne reakcje organizmu, które będą zależne od indywidualnych predyspozycji. Zazwyczaj lekarze nie zalecają zbyt gwałtownego odstawiania preparatów, przed końcem opakowania, ze względu na to, że może to znacząco wydłużyć proces regeneracji organizmu i równowagi hormonalnej.
Istnieją sytuacje, gdy nagłe odstawienie przyjmowania tabletek jest konieczne np. gdy skutki uboczne są bardzo silne lub gdy doszło do zapłodnienia.
Skutki odstawienia tabletek antykoncepcyjnych
Po odstawieniu tabletek możliwe jest zaobserwowanie pogorszenia kondycji skóry, włosów, nawrót zmian trądzikowych, wahania nastroju, zaburzenia cyklu menstruacyjnego do 6 miesięcy od odstawienia.
Tabletki antykoncepcyjne - skuteczność
Przy odpowiednim stosowaniu tabletek antykoncepcyjnych, ich skuteczność wynosi ok. 99,7% w odniesieniu do preparatów dwuskładnikowych, natomiast w przypadku tabletek antykoncepcyjnych jednoskładnikowych jest to ok. 99,5%.
Co osłabia działanie tabletek antykoncepcyjnych? Lista
Warto być świadomym co może osłabiać działanie tabletek antykoncepcyjnych, gdyż niewłaściwie stosowanie może się przyczyniać do zwiększenia ryzyka niechcianej ciąży.
Do czynników wpływających na działania doustnych preparatów antykoncepcyjnych zalicza się:
przyjmowanie niektórych leków m.in.: ryfampicyna, leki przeciwpadaczkowe (np. karbamazepina, fenytoina, barbiturany czy topiramat), leki stosowane w leczeniu HIV, niektóre leki antyretrowirusowe, np. nevirapina i efawirenz, leki przeciwgrzybicze, leki na depresję;
problemy żołądkowo-jelitowe np. wymioty, biegunka, zaburzenia wchłaniania;
nieregularne przyjmowanie tabletek - przyjmowanie o różnych porach dnia lub pomijanie dawek;
stosowanie ziół np. dziurawiec zwyczajny, senes, babka płesznik, pluskwica groniasta;
nadwaga i otyłość pacjentki.
Zobacz także: Co osłabia działanie tabletek antykoncepcyjnych? Poradnik 2024
Zmiana tabletek antykoncepcyjnych
W niektórych przypadkach, zmiana przyjmowanego preparatu antykoncepcyjnego może okazać się niezbędna. Cała procedura powinna się odbyć podczas konsultacji z lekarzem, w trakcie której zostaną omówione dostępne możliwości oraz skutki uboczne, które mogą się pojawić po zmianie leku.
Organizm może w różny sposób zareagować na zmianę tabletek antykoncepcyjnych. Do przykładowych dolegliwości, które można u siebie zaobserwować zalicza się:
zaburzenia krwawienia;
bóle piersi;
zmiany nastroju;
bóle głowy;
zmiany masy ciała.
Jeśli po zmianie przyjmowanego preparatu, obserwowane u siebie skutki uboczne trwają dłużej niż kilka miesięcy, zaleca się skonsultowanie z lekarzem.
Najmniej szkodliwe tabletki antykoncepcyjne
Zazwyczaj przyjmuje się, że mniejsze ryzyko wystąpienia skutków ubocznych dotyczy jednoskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych. Terapia oparta wyłączenie na stosowaniu progestagenów jest w szczególności zalecana kobietom z nadwagą lub otyłością, palących papierosy oraz po 35. roku życia
Zobacz także: Najbezpieczniejsza antykoncepcja hormonalna - jaką antykoncepcję wybrać?
Objawy owulacji przy tabletkach antykoncepcyjnych
W trakcie regularnego przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych dochodzi do zahamowania owulacji, dzięki czemu niemożliwe jest zapłodnienie.
Według niektórych specjalistów, w trakcie przyjmowania antykoncepcji, w szczególnych przypadkach może dojść do rozwinięcia pęcherzyków w jajniku, co może rozciągać osłonkę jajnika i wywołać uczucie ucisku lub bólu. Zazwyczaj jednak jajeczko nie jest w pełni uwolnione i owulacja nie występuje.
Tabletki antykoncepcyjne a ciąża
Antykoncepcja hormonalna posiada bardzo wysoką skuteczność zapobiegania ciąży, jednak tak jak każda inna metoda antykoncepcji, nigdy nie daje 100% gwarancji. Warto zdawać sobie sprawę, że na skuteczność działania tabletek może mieć wpływ wiele czynników np. nieregularne stosowanie czy przyjmowanie innych substancji zaburzających wchłanianie.
Po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych większość kobiet jest w stanie skutecznie zajść w ciążę już po 3 miesiącach starań. Jednak jest to kwestia, która zależy od indywidualnych predyspozycji kobiety.
Co się stanie, jeśli kobieta zajdzie w ciążę i będzie dalej przyjmować tabletki? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, gdyż nie istnieją badania ukazujące dokładne wyniki wpływu tego typu preparatów na płód. Istnieje możliwość poronienia czy wystąpienia wad wrodzonych u dziecka.
Tabletki antykoncepcyjne a zmiany w piersiach
Antykoncepcja hormonalna może stanowić czynnik ryzyka rozwoju raka piersi, a prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworu rośnie wraz z długością czasu stosowania antykoncepcji. W przypadku rozwoju zmian nowotworowych największe znaczenie ma ekspozycja na działanie estrogenów.
W kwestii jednoskładnikowych preparatów antykoncepcyjnych zawierających w swoim składzie tylko progesteron, dane dotyczące ryzyka wystąpienia raka piersi są niejednoznaczne, jednak sugeruje się, że ten rodzaj antykoncepcji hormonalnej nie zwiększa znacząco ryzyka rozwoju raka piersi względem populacji ogólnej.
Tabletki antykoncepcyjne a libido
Tabletki antykoncepcyjne mogą oddziaływać na libido, jednak efekt ten może się różnić w zależności od indywidualnych predyspozycji. W niektórych sytuacjach spadek libido nie jest bezpośrednim skutkiem przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych.
Antykoncepcja hormonalna może powodować zatrzymanie wody w organizmie, co może się przyczynić do pogorszenia życia seksualnego ze względu na obniżenie poczucia atrakcyjności. Niektóre osoby w trakcie terapii zauważają wpływ antykoncepcji hormonalnej na śluzówkę pochwy, prowadząc do jej wysuszenia, co może prowadzić do unikania seksu.
Warto jednak pamiętać, że na libido może wpływać wiele czynników - przyjmowanie innych leków takich jak antydepresanty, leki nasenne czy obniżające ciśnienie, zaburzenia snu, nieodpowiednia dieta, duża ilość stresu czy brak aktywności fizycznej.
W sytuacji gdy znaczące zmiany w libido są zauważalne po rozpoczęciu stosowania antykoncepcji, warto skonsultować się z lekarzem, który może zasugerować zmianę rodzaju tabletek lub inną metodę antykoncepcji, lepiej dostosowaną do indywidualnych potrzeb.
Tabletki antykoncepcyjne a alkohol
Spożycie alkoholu nie wpływa na skuteczność tabletek antykoncepcyjnych. Warto mieć jednak na uwadze, że przyjęcie alkoholu w zbyt dużej ilości może negatywnie wpływać na wchłanianie się substancji oraz powodować wymioty.
Tabletki antykoncepcyjne a antybiotyki
Obecnie większość badań nie wykazuje, że antybiotyki, mogą wpływać na skuteczność tabletek antykoncepcyjnych. Ze względu na to, że niektóre wyniki badań nadal pozostają sprzeczne, zaleca się omówienie jednoczesnego przyjmowania preparatów podczas konsultacji z lekarzem.
Wyjątkiem może być rifampicyna (a także prawdopodobnie rifabutyna i rifapentyna), która na skutek interakcji może powodować zmniejszenie skuteczności doustnej antykoncepcji. W trakcie przyjmowania tego antybiotyku zaleca się stosowanie innych metod zapobiegania ciąży np. prezerwatywy.
Furagina a tabletki antykoncepcyjne
Furagina to lek, które ma szerokie spektrum działania przeciwbakteryjnego. Jest on stosowany przede wszystkim w przypadku ostrych i przewlekłych zakażeń dolnych dróg moczowych.
Furagina nie wpływa na działanie tabletek antykoncepcyjnych. W niektórych sytuacjach, w trakcie leczenia zapalenia pęcherza, zaleca się przyjmowanie witaminy C wraz z furaginą. Według niektórych badań nadpodaż tej witaminy może obniżać działanie antykoncepcyjne, dlatego nie zaleca się przyjmowania dawki większej niż 1000 mg kwasu askorbinowego na dobę.
Biegunka a tabletki antykoncepcyjne
Miejscem wchłaniania tabletek antykoncepcyjnych jest jelito cienkie. W sytuacji, w której dochodzi do wystąpienia biegunki, istnieje wysokie ryzyko, że substancje czynne zawarte w tabletce hormonalnej nie zdążą się całkowicie wchłonąć, co doprowadzi do obniżenia skuteczności leku.
W przypadku występowania przewlekłej, ciężkiej i ostrej biegunki w trakcie terapii antykoncepcyjnej, ze względu na możliwe znaczne obniżenie działania, należy przyjąć dawkę uzupełniającą. Zaleca się, aby z przyjęciem pigułki zaczekać aż ustąpią objawy biegunki, jednak nie może to trwać dłużej niż 12 godzin.
Odmienną sytuacją jest pojawienie się biegunki na skutek przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych. Jest to działanie niepożądane, które najczęściej pojawia się u kobiet, które po raz pierwszy stosują antykoncepcję doustną. Ten rodzaj biegunki nie utrzymuje się długo i najczęściej ustępuje po kilku dniach.
Zobacz także: Antykoncepcja hormonalna - skutki uboczne. Czy antykoncepcja hormonalna jest szkodliwa?
Tabletki antykoncepcyjne na trądzik
Dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne są powszechnie używane jako skuteczna forma leczenia hormonalnych problemów skórnych u kobiet. Działanie ich zwykle obejmuje regulację poziomu hormonów, zwłaszcza androgenów, które mogą być odpowiedzialne za nadmierne wydzielanie sebum – głównego czynnika prowadzącego do powstawania trądziku.
Warto jednak mieć na uwadze, że jednoskładnikowe tabletki antykoncepcyjne, zawierające tylko syntetyczny progesteron, u niektórych osób negatywnie wpływają na stan skóry i mogą prowadzić do wystąpienia trądziku.
Zaprzestanie stosowania tabletek antykoncepcyjnych u niektórych kobiet może spowodować przejściowy nawrót zmian skórnych lub nawet spowodować trądzik u osób, u których on wcześniej nie występował. W większości przypadków jest to przejściowy stan, który powinien się unormować po 3-6 miesiącach.
Wpływ tabletek antykoncepcyjnych na psychikę
W świetle niektórych prac kazuistycznych sugeruje się wpływ doustnych środków antykoncepcyjnych na psychikę - występowanie zaburzeń depresyjnych, seksualnych czy lękowych. Choć dalej wyniki wielu badań pozostają niejednakowe, zauważa się, że epizody depresyjne i obniżenie popędu płciowego w czasie stosowania antykoncepcji występują częściej niż w populacji ogólnej kobiet i należą do ważniejszych przyczyn rezygnacji z metody.
Tabletki antykoncepcyjne a okres
W trakcie przyjmowania doustnej antykoncepcji dochodzi do wystąpienia tzw. krwawienia z odstawienia, które występuje na skutek przerwy w przyjmowaniu tabletek. Jeśli przyjmowany przez nas rodzaj preparatu nie wymaga robienia przerwy - krwawienie nie wystąpi.
Przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych może też nieść ze sobą wiele korzyści dla osób, które zmagają się z nieregularnymi miesiączkami lub intensywnym okresem z towarzyszącymi bólami miesiączkowymi. Problemy te mogą całkowicie ustać po rozpoczęciu terapii doustną antykoncepcją.
Plamienie przy tabletkach antykoncepcyjnych
W większości przypadków plamienie śródcykliczne występujące w trakcie przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych jest normalnym objawem.
Jeśli krwawienie jest obfite, bolesne, pojawia się po stosunku, trwa dłużej niż tydzień, towarzyszą mu inne objawy, takie jak duszność, zawroty głowy, ból w klatce piersiowej, nietypowa wydzielina, ból brzucha lub gorączka, należy skonsultować się z lekarzem ginekologiem.
Obfite/mocne krwawienia przy tabletkach antykoncepcyjnych
Obfite krwawienia podczas przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych mogą wynikać z różnych przyczyn. W ciągu pierwszych miesięcy od rozpoczęcia stosowania, organizm dostosowuje się do działania hormonów zawartych w preparacie.
W sytuacji, gdy krwawienie jest obfite, bolesne, pojawia się po stosunku, trwa dłużej niż tydzień, towarzyszą mu inne objawy, takie jak duszność, zawroty głowy, ból w klatce piersiowej, nietypowa wydzielina, ból brzucha lub gorączka, warto skonsultować się z lekarzem ginekologiem, gdyż może być sygnał do zmiany rodzaju antykoncepcji lub szczegółowej oceny zdrowia.
Tabletki antykoncepcyjne nowej generacji
Antykoncepcja nowej generacji w swoim składzie ma drospirenon (syntetyczny progesteron) - hormon hamuje owulację, zagęszcza śluz szyjkowy oraz ma działanie antyandrogenne, co wpływa m.in. na poprawę cery.
Tego rodzaju antykoncepcja jest polecana kobietom, które borykają się z trądzikiem, nadmiernym owłosieniem czy zespołem policystycznych jajników (PCOS). Ponadto drospirenon może minimalizować retencję wody w organizmie, działa podobnie jak antagoniści aldosteronu - hormonu odpowiedzialnego za zmniejszanie utraty wody z organizmu.
Tabletki antykoncepcyjne zawierające drospirenon to m.in. Slinda (zawiera tylko drospirenon), a także Vibin czy Asubtela (zawierają także etynyloestradiol).
Wpływ tabletek antykoncepcyjnych na organizm
Tabletki antykoncepcyjne zawierają w swoim składzie syntetyczne hormony, które hamują owulację, zmieniają śluz szyjkowy, utrudniając plemnikom dotarcie do komórki jajowej, oraz zmieniają wyściółkę macicy, co utrudnia zagnieżdżenie się zapłodnionego jaja.
Dodatkowo niektóre kobiety mogą zauważyć wpływ działania hormonów m.in. na zatrzymanie wody w organizmie, regulację apetytu, stan skóry czy nastrój.
Tabletki antykoncepcyjne dla 50-latki
Jeśli u kobiety po 50. roku życia lekarz nie stwierdza się ustania owulacji i całkowitego wygaszenia płodności, możliwe jest przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych. Ważne jest, aby skontaktować się z lekarzem ginekologiem, który wykluczy czynniki ryzyka mogące negatywnie wpływać na zdrowie.
Wpływ tabletek antykoncepcyjnych na hormony tarczycy
Hormony zawarte w doustnej antykoncepcji mogą wpływać na hormony tarczycy. Zawartość estrogenów w preparatach antykoncepcyjnych u niektórych pacjentek wpływa na zwiększenie stężenia TBG (globulina wiążąca tyroksynę), a to z kolei może prowadzić do zwiększenia ilości hormonów tarczycy związanych z TBG, które nie są biologicznie aktywne.
FAQ Tabletki antykoncepcyjne
Tak, podczas stosowania antykoncepcji w formie tabletek, można bezpiecznie uprawiać pełny stosunek seksualny z ejakulacją wewnątrz narządów kobiety. Należy jednak pamiętać, że żadna metoda antykoncepcyjna nie zapewnia 100% ochrony przed ciążą.
Cena za opakowanie tabletek antykoncepcyjnych będzie się różnić w zależności od rodzaju leku. Zazwyczaj koszt miesięcznej antykoncepcji mieści się granicach 30-40 złotych.
Działanie tabletek antykoncepcyjnych polega głównie na hamowaniu owulacji, dzięki czemu z jajników kobiety nie są uwalniane komórki jajowe, co z kolei uniemożliwia zapłodnienie. Dodatkowo występuje zagęszczenie śluzu szyjkowego oraz zmiana struktury endometrium.
Jeśli pigułki antykoncepcyjne stosujemy zgodnie z zaleceniami lekarza oraz przyjmiemy pierwszą dawkę do 5. dnia cyklu, działanie ochronne przed ciążą jest zapewnione od pierwszego dnia. W przypadku przyjęcia tabletki antykoncepcyjnej po upływie pierwszych 5 dni cyklu miesiączkowego, przez kolejne 7 dni zaleca się stosowania dodatkowego zabezpieczenia np. prezerwatywy.
Jeśli tabletki antykoncepcyjne są stosowane zgodnie z zaleceniami lekarza i pierwsza dawka zostanie przyjęta w ciągu pierwszych 5 dni cyklu, ochrona przed nieplanowaną ciążą jest zapewniona od razu. Natomiast w przypadku rozpoczęcia przyjmowania tabletek po 5. dniu cyklu, zaleca się stosowanie dodatkowych metod antykoncepcyjnych, takich jak prezerwatywy, przez kolejne 7 dni.
Zazwyczaj zaleca się, aby rozpocząć przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych od 1. dnia miesiączki, co jest równoznaczne z pierwszym dniem cyklu.
Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych powinno być przemyślaną decyzją, aby ograniczyć wystąpienie skutków ubocznych oraz zaburzeń hormonalnych. Decyzję o rezygnacji z przyjmowania antykoncepcji warto wcześniej skonsultować z lekarzem. Najczęściej zaleca się dokończenie aktualnie rozpoczętego opakowania preparatu i nierozpoczynanie nowego.
Pomimo tego, że tabletki antykoncepcyjne są uważane za jedną z najskuteczniejszych metod zabezpieczania się przed ciążą, należy pamiętać, że nie mają one stuprocentowej skuteczności.
Do najbardziej typowych pierwszych objawów ciąży można zaliczyć: silną senność, długotrwałe uczucie zmęczenia, nudności, wymioty, zmiany apetytu, biegunki, bóle w okolicach podbrzusza i tylnej części pleców, tkliwe bolące piersi, wzmożone wydzielanie śluzu z pochwy, podwyższona temperatura
W przypadku niektórych preparatów antykoncepcyjnych, jednym ze skutków ubocznych może być utrata wagi. Najczęściej dotyczy to małej liczby osób i może być to wynik zmian hormonalnych czy obniżenia apetytu. Przykładem takiego leku może być preparat Mywy.
Jest możliwe zaobserwowanie zmiany masy ciała, zaraz po rozpoczęciu terapii antykoncepcyjnej. Przede wszystkim jest to spowodowane zatrzymaniem się wody w organizmie i w większości przypadków jest to sytuacja tymczasowa. Niektóre kobiety również zgłaszają zwiększenie apetytu w trakcie stosowania tabletek antykoncepcyjnych, co może spowodować tycie.
Plamienie występujące w trakcie przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych zazwyczaj nie jest groźne. Aby zapobiegać krwawieniu śródcyklicznemu, zaleca się regularne przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych o stałej porze każdego dnia.
W trakcie przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych zawierających estrogeny może dojść do powiększenia biustu. Jest to zazwyczaj spowodowane gromadzeniem się w ciele płynów, co może powodować, że piersi wydają się być obrzmiałe i jednocześnie większe. Zmiana ta może być zauważalna w ciągu kilku tygodni do kilku miesięcy od rozpoczęcia stosowania antykoncepcji.
Nie zaleca się wywoływania okresu po odstawieniu doustnej antykoncepcji hormonalnej. Miesiączka powinna pojawiać się do 6 miesięcy.
Stosowane tabletki antykoncepcyjne zwykle wchłaniają się po 3-4 godzinach.
Przepisywanie doustnej antykoncepcji hormonalnej nie jest w pełni zależne od wyników badań, jednak w niektórych sytuacjach mogą być one pomocne w celu wykluczenia chorób, które mogą stanowić przeciwwskazanie do rozpoczęcia terapii.
Ważne jest, aby lekarz przepisujący antykoncepcję przeprowadził odpowiedni wywiad lekarski. Badanie ginekologiczne, cytologia oraz badanie piersi jest ważne, zwłaszcza kiedy pacjentka nie była na wizycie ginekologicznej od dłuższego czasu.
Możliwe jest stosowanie tabletek antykoncepcyjnych bez okresu, niezależnie od dnia cyklu. Warto jednak pamiętać, że w takiej sytuacji działanie ochronne przed ciążą będzie zauważalne dopiero po 7 dniach stosowania preparatu.
Przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych nie opóźnia menopauzy, jednak może złagodzić objawy okresu okołomenopauzalnego.
Jeśli podejrzewamy u siebie ciążę, warto wykonać test ciążowy, najwcześniej po 2 tygodniach od ostatniego stosunku.
Tabletki antykoncepcyjne są uważane za bezpieczną metodę zapobiegania ciąży dla większości kobiet. Tak jak każdy preparat, mogą one powodować występowanie skutków ubocznych, jednak w większości przypadków jest to zależne od indywidualnych predyspozycji.
Przed rozpoczęciem stosowania należy przeprowadzić odpowiednie badania oraz skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć schorzenia, które są przeciwwskazaniem do przyjmowania antykoncepcji.
Przerwanie przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych w trakcie opakowania nie jest zalecane ze względu na możliwość wystąpienia skutków ubocznych związanych z wydłużonym czasem przywrócenia równowagi hormonalnej organizmu.
Leczenie endometriozy może obejmować zastosowanie terapii dwuskładnikowymi tabletkami antykoncepcyjnymi (DTA), progestagenami, analogami i antagonistami gonadoliberyny (gonadotropin-releasing hormone – GnRH).
Przyjmowanie paracetamolu w dużych dawkach, przekraczających 3000 mg na dobę, może osłabić działanie tabletek antykoncepcyjnych.
Stosowanie leku Gripex nie wpływa na działanie tabletek antykoncepcyjnych. Jednym składnikiem, który mógłby obniżać skuteczność antykoncepcji, jest paracetamol, jednak dotyczy to dawek większych niż 3 gramy na dobę.
Alkohol nie ma wpływu na działanie substancji zawartych w tabletkach antykoncepcyjnych. Należy mieć jednak na uwadze, że przyjmowanie alkoholu może nasilać występowanie nudności, wymiotów czy biegunki oraz negatywnie wpływać na funkcję wątroby.
Najczęściej po zakończeniu przyjmowania antykoncepcji doustnej nie ma konieczności wykonywania badań. Sytuacja może być inna, jeśli kobieta chciałaby rozpocząć staranie się o potomstwo - wtedy warto rozważyć wykonanie badań, takich jak morfologia, stężenie glukozy na czczo, TSH, poziom przeciwciał przeciwko CMV, HBV, HCV, toksoplazmozie, różyczki, badania w kierunku kiły, chlamydii, HIV.
Po odstawieniu terapii antykoncepcyjnej organizm zwykle potrzebuje chwili, aby ustabilizować się hormonalnie. Badania hormonalne, obejmujące funkcję tarczycy oraz insulinooporność, zaleca się, aby wykonać po około 3 miesiącach od odstawienia.
Ze względu na to, że nie zostały przeprowadzone badania na kobietach w ciąży, stanowczo odradza się przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych w trakcie ciąży. Istnieje prawdopodobieństwo, że preparaty antykoncepcyjne mogą przyczynić się do poronienia lub wystąpienia wad wrodzonych u dziecka.
Podczas przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych mogą wystąpić bóle podbrzusza przypominające bóle menstruacyjne, a także drobne krwawienia czy plamienia, szczególnie w pierwszych miesiącach przyjmowania. Zazwyczaj jest to spowodowane adaptacją organizmu do terapii antykoncepcyjnej.
Pogorszenie cery można zaobserwować w przypadku przyjmowania jednoskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych. Tabletki zawierające tylko progesteron mogą powodować wahania poziomu "męskich" hormonów, co może prowadzić do występowania tłustej cery oraz zaostrzania się zmian trądzikowych.
Choć zazwyczaj zaleca się rozpoczęcie stosowania tabletek antykoncepcyjnych od 1. dnia miesiączki, będącego również pierwszym dniem cyklu, możliwe jest przyjęcie pierwszej dawki w połowie cyklu. Jest to zazwyczaj zalecane kobietom, które mają nieregularne oraz długie cykle.
Nie jest konieczne przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych co do minuty - ważne jest, aby przyjmować je codziennie o podobnej porze, aby utrzymać najwyższą skuteczność preparatu.
Kobiety stosujące hormonalną antykoncepcję mają zwykle endometrium o grubości 3-5 mm. Optymalna grubość endometrium do implantacji zarodka to powyżej 8 mm.
Tabletki antykoncepcyjne charakteryzują się wysoką skutecznością zapobiegania ciąży, jednak należy pamiętać, że nie chronią one przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Aby skutecznie zapobiec zakażeniu się tymi chorobami, zaleca się stosowanie antykoncepcji mechanicznej w postaci prezerwatyw.
Na ten moment nie ma konkretnych wytycznych, które określałyby czas przez który można stosować tabletki antykoncepcyjne.
Ból podbrzusza i pleców stanowi jeden z częstszych działań niepożądanych u kobiet stosujących doustną antykoncepcję. W przypadku długo utrzymujących się objawów, należy zgłosić się na konsultację do lekarza.
Doustne leki antykoncepcyjne są wchłanianie przede wszystkim w jelicie cienkim, a skuteczność działania może zależeć od zdolności absorpcyjnej jelit. W przypadku zaburzeń pracy jelit, zaburzeń wchłania, występowania przewlekłych biegunek może dochodzić do zmniejszonej skuteczności działania pigułek antykoncepcyjnych.
Brytyjska organizacja Faculty of Sexual and Reproductive Healthcare (FSRH) opublikowała nowe wytyczne, które sugerują, że przerwa w stosowaniu hormonalnych środków antykoncepcyjnych, takich jak pigułka, plastry antykoncepcyjne czy pierścień dopochwowy, nie jest konieczna.
Aby zapobiec wystąpieniu skutków ubocznych po odstawieniu doustnej antykoncepcji, zaleca się skontaktowanie się z lekarzem ginekologiem. Najbezpieczniejszym sposobem jest zakończenie stosowania opakowania i nierozpoczynania kolejnego.
Nie jest zalecane przyjęcie jednocześnie dwóch tabletek antykoncepcyjnych, gdyż może to prowadzić do wystąpienia niepożądanych skutków ubocznych.
W trakcie stosowania doustnej antykoncepcji może pojawić się złe samopoczucie obejmujące bóle głowy, zmiany nastroju, zaburzenia libido, nudności, ból brzucha, ból pleców. Jest to zwykle spowodowane działaniami niepożądanymi leku. Jeśli tego typu objawy utrzymują się długo, może to świadczyć o źle dobranej antykoncepcji.
Wybór antykoncepcji hormonalnej po 35. roku życia jest zwykle uzależniony od stanu zdrowia pacjentki. Kobiety dojrzałe mogą bezpiecznie stosować większość preparatów, również tych zawierających estrogen i progesteron, pod warunkiem, że są one zdrowe, nie palą papierosów i nie mają podwyższonego ryzyka sercowo-naczyniowego.
W przypadku kobiet po 35. roku życia, które mają dodatkowe czynniki ryzyka, zaleca się stosowanie jednoskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych zawierających tylko progesteron.
Rumianek nie wpływa na skuteczność działania doustnej antykoncepcji.
Według aktualnych badań sugeruje się, że przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych może minimalnie zwiększać ryzyko zachorowania na raka piersi, szyjki macicy i wątroby. W przypadku raka trzonu macicy, jajnika czy jelita grubego, doustna antykoncepcja ma działanie ochronne.
Działanie pigułek antykoncepcyjnych polega na zahamowaniu owulacji, dzięki czemu nie dochodzi do uwolnienia komórek jajowych, co uniemożliwia zapłodnienie.
Bibliografia
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8120860/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2256527/
https://www.felixforyou.ca/blog-posts/birth-control-pills-for-women-over-35
https://www.medscape.co.uk/viewarticle/no-health-benefit-7-day-break-pill-2020a10010km
