Co teraz pyli? Aktualny kalendarz pylenia 2025

Najsilniejsze alergeny w Polsce

W ostatnich latach, zarówno w Polsce, jak i na świecie obserwuje się wyraźny wzrost liczby osób zmagających się z alergią. Przyczyniają się do tego m.in. zmiany klimatyczne, zanieczyszczenie środowiska czy wydłużenie okresu wegetacyjnego roślin, co przekłada się na intensywniejsze pylenie i zwiększenie ekspozycji na pyłki. Znajomość kalendarza alergika i prognozy pylenia to klucz do uniknięcia nieprzyjemnych objawów alergicznych.

W przypadku zaobserwowania u siebie objawów alergii warto skonsultować się z lekarzem w celu wykonania odpowiedniej diagnostyki oraz dobrania właściwego leczenia.

Do najsilniejszych alergenów w Polsce zalicza się:

• pyłki traw i zbóż - najintensywniejsze pylenie obserwuje się w maju i czerwcu;

• pyłki drzew - w szczególności brzozy, leszczyny, olchy, topoli i dębu;

• zarodniki grzybów pleśniowych - np. Alternaria i Cladosporium;

• pyłki chwastów - m.in. bylica, pokrzywa czy komosa;

• roztocze kurzu domowego - obecne są przez cały rok.

Zobacz także: Antybiotyk na zatoki - jakie są? Jak działają? Kiedy stosować?

Co pyli w styczniu?

Choć zima bardziej kojarzy się z występowaniem infekcji układu oddechowego niż z objawami alergii, niektóre osoby mogą zmagać się z występowaniem alergii, jeszcze przed rozpoczęciem sezonu wiosennego. Zgodnie z kalendarzem pylenia, w styczniu można się spodziewać wysokiego stężenia pyłków leszczyny.

Dodatkowo, osoby uczulone na pyłki olchy powinny zachować czujność, ponieważ przy łagodnej zimie, olcha może rozpocząć pylenie już w drugiej połowie stycznia.

W okresie zimowym należy również uważać na zarodniki grzybów pleśniowych, szczególnie tych z rodzaju Aspergillus oraz roztocza kurzu domowego, które wówczas mają odpowiednie warunki do rozwoju w ogrzewanych pomieszczeniach. Uczulenie na nie może prowadzić do całorocznego występowania objawów alergicznych.

Co pyli w lutym?

W lutym największym zagrożeniem dla alergików stanowi olcha oraz leszczyna, z większym naciskiem na olchę. Pyłki olchy są zwykle silnie alergizujące i mogą powodować wystąpienie objawów przypominających przeziębienie. Dodatkowo, jednym z głównych czynników wywołujących alergie w tym okresie są zarodniki pleśni.

W trakcie zimy znacznie więcej czasu spędzamy w zamkniętych pomieszczeniach, co może zwiększyć nasze narażenie na alergeny takie jak roztocza kurzu domowego czy sierść zwierząt. Regularne wietrzenie, oczyszczacze powietrza i pranie pościeli w wysokiej temperaturze może pomóc alergikom.

Co pyli w marcu?

W marcu w głównej mierze można zaobserwować pylenie leszczyny oraz olchy. Pod koniec miesiąca dołączają do nich cis, topola czy wierzba. Brzoza może pylić także pod koniec marca. Warto mieć na uwadze, że pylenie w tym okresie może być uzależnione od warunków pogodowych oraz części Polski - kalendarz pylenia może się różnić w zależności od regionu. 

Co pyli w kwietniu?

W kwietniu najsilniejszym alergenem jest brzoza - jej pyłki unoszą się od początku miesiąca, osiągając szczyt około połowy kwietnia. W tym czasie dołącza również jesion, którego pyłki mogą wywoływać podobne reakcje do tych pojawiających się po ekspozycji na pyłki brzozy.

W niektórych regionach Polski mogą utrzymywać się jeszcze pyłki leszczyny, olszy i topoli, a pod koniec kwietnia swój okres wegetatywny rozpoczyna dąb.

Jeśli w tym czasie odczuwasz objawy alergiczne, ogranicz przebywanie na zewnątrz. W suche i wietrzne dni noś okulary przeciwsłoneczne, po powrocie do domu zmieniaj ubranie oraz dokładnie myj twarz i włosy. Wietrz mieszkanie po deszczu i stosuj filtry antyalergiczne w domu oraz samochodzie.

Co pyli w maju?

Maj to miesiąc, w którym głównym utrapieniem są pyłki traw – w szczególności pyłki słodkiej trawy wiosennej, tymotki i kupkówki. Ich stężenie wzrasta od początku miesiąca i utrzymuje się na wysokim poziomie przez kolejne miesiące, zwłaszcza na terenach podmiejskich i w parkach. Oprócz traw, w tym okresie pyli również żyto.

Wiosna to czas, w którym w powietrzu pojawiają się również pyłki babki lancetowatej, a także pokrzywy i szczawiu. W maju kończy się okres pylenia brzozy i topoli, ale uaktywniają się nowe źródła alergenów w postaci:

• pyłków dębu,

• pyłków buków,

• pyłków sosny.

Co pyli w czerwcu?

Czerwiec to miesiąc najwyższego stężenia wielu alergenów wziewnych. Pylenie osiąga wtedy szczyt w przypadku:

• traw,

• żyta,

• rzepaku,

• zarodników grzybów mikroskopowych z gatunku Cladosporium oraz Alternaria,

• szczawiu,

• babki lancetowatej,

• komosy,

• pokrzywy,

• czarnego bzu,

• sosny,

• dębu,

• lipy.

Choć wiele z wymienionych alergenów rozpoczyna pylenie we wcześniejszych miesiącach, w czerwcu ich stężenie osiąga najwyższe wartości. Warto również zwrócić uwagę, że czerwiec to miesiąc w którym dochodzi do pylenia żyta - najczęściej uprawianego zboża w Polsce. Z tego względu zaleca się omijanie pól i łąk w godzinach porannych oraz późno popołudniowych (ze względu na dwukrotne zwiększenie stężenia alergenów w tym czasie).

Co pyli w lipcu?

W lipcu obserwuje się wysokie stężenie wielu alergenów wziewnych. Na pierwszy plan wysuwa się lipa drobnolistna, której pylenie obserwuje się tylko w tym miesiącu. Dodatkowo alergikom mogą dokuczać pyłki traw, bylica pospolita, babka zwyczajna, pokrzywa, szczaw zwyczajny, komosa biała, a także zarodniki grzybów pleśniowych

Najwięcej pyłku uwalniane jest w suche, gorące i wietrzne dni, co może nasilać objawy alergii. Warto unikać przebywania na łąkach i polach w porach największego pylenia, a także sprawdzać lokalne prognozy stężenia pyłków, które mogą się różnić w zależności od regionu i pogody. 

Co pyli w sierpniu?

Wakacje to wymagający czas dla wszystkich alergików, a wysokie temperatury oraz suche powietrze tylko sprzyjają unoszeniu się pyłków różnych roślin. W tym okresie najczęściej spotyka się alergeny pochodzące z pyłków traw, bylicy oraz pokrzywy. Oprócz wymienionych roślin, w sierpniu pyli także babka zwyczajna, komosa oraz szczaw zwyczajny, a w drugiej połowie miesiąca dołącza również ambrozja.

Dodatkowo przez cały miesiąc unoszą się zarodniki grzybów pleśniowych, zwłaszcza z rodzajów Alternaria i Cladosporium.

Co pyli we wrześniu?

Choć lato dobiega końca, wrzesień to miesiąc w którym alergicy powinni być dalej na baczności. W tym miesiącu nadal można odczuwać obecność pyłków traw, z czego najbardziej uciążliwa jest bylica. We wrześniu również kontynuują pylenie:

• komosa,

• babka zwyczajna,

• pokrzywa,

• szczaw zwyczajny.

Osoby z alergią na pleśnie powinny zachować szczególną ostrożność, gdyż stężenie zarodników grzybów pleśniowych, zwłaszcza Cladosporium i Alternaria, utrzymuje się na wysokim poziomie.  

Co pyli w październiku?

Po okresie wakacyjnym, w którym zwykle stężenie alergenów jest najwyższe, w październiku najczęściej dochodzi do jego obniżenia. W powietrzu nadal mogą się utrzymywać pyłki niektórych chwastów, takich jak ambrozja, a także zarodników grzybów pleśniowych - przede wszystkim Cladosporium i Alternaria.

Co pyli w listopadzie?

W listopadzie część alergików może odetchnąć z ulgą. W tym miesiącu głównymi alergenami są zarodniki grzybów mikroskopowych (głównie Cladosporium i Alternaria) oraz roztocza kurzu domowego.

Co pyli w grudniu?

W grudniu za objawy alergiczne są najczęściej odpowiedzialne mikroskopijne grzyby Cladosporium i Alternaria. Są one znaczenie mniejsze i lżejsze od pyłków roślin, co pozwala im przeniknąć głęboko do układu oddechowego, wywołując różnorodne objawy alergii - od kataru do poważnych zaostrzeń astmy. Warto mieć na uwadze, że grzyby pleśniowe, które są odpowiedzialne za objawy alergiczne występują zarówno wewnątrz pomieszczenia, jak i na zewnątrz.

Zobacz także: Jakie leki wypisuje lekarz rodzinny? Przegląd najważniejszych zasad

Jakie są objawy alergii wziewnej?

Alergia wziewna jest reakcją organizmu na unoszące się w powietrzu alergeny. Pojawiające się objawy mogą mieć różne nasilenie - od łagodnych do bardzo dokuczliwych. Do najczęściej występujących objawów możemy zaliczyć:

• wodnisty katar;

• kichanie;

• świąd, pieczenie czy łzawienie oczu;

• kaszel, duszność, świszczący oddech;

• trudności ze snem, zmęczenie.

U niektórych osób mogą się pojawić mniej specyficzne symptomy jak objawy skórne, obrzęk naczynioruchowy czy objawy żołądkowo jelitowe.

Jak radzić sobie z objawami?

Najczęstsze objawy choroby alergicznej, takie jak alergiczny nieżyt nosa czy łzawienie oczu, często pojawiają się przy wysokim stężeniu danego alergenu. Mogą one znacząco pogarszać codzienne funkcjonowanie. Odpowiednie postępowanie powinno zakładać zarówno działanie profilaktyczne, jak i obejmować prawidłową farmakoterapię. Do sposobów, które mogą wspomóc radzenie sobie z objawami zalicza się:

• unikanie alergenów - warto regularnie sprawdzać kalendarz pylenia, a także ograniczać przebywania na zewnątrz w dni o wysokim stężeniu pyłków;

• leki antyhistaminowe - dostępne są preparaty zarówno bez recepty, jak i na receptę, które są skuteczne w łagodzeniu objawów;

• immunoterapia alergenowa (tzw. odczulanie) - jest to długoterminowa metoda, która zmniejsza wrażliwość na alergeny. Odczulanie umożliwia znaczne złagodzenie lub całkowite wyeliminowanie objawów alergii;

• higiena po powrocie do domu - po spacerze warto zmienić ubranie oraz wykąpać się, aby ograniczyć ekspozycję na uczulające pyłki;

• utrzymanie czystości w domu - regularne odkurzanie, przecieranie kurzy, stosowanie oczyszczaczy powietrza oraz częste wietrzenie pomieszczeń pomagają ograniczyć kontakt z alergenami.

Leki na alergię na receptę

Leki na alergię na receptę to preparaty, które lekarz przepisuje na dokuczliwe objawy alergiczne, które nie mogą być wystarczająco kontrolowane za pomocą dostępnych leków bez recepty. Nie zawsze mają one silniejsze działanie, jednak często charakteryzują się innym mechanizmem działania lub bardziej selektywnym wpływem na układ odpornościowy. Do tej grupy leków można zaliczyć m.in.:

• nowoczesne leki przeciwhistaminowe, które powodują mniej działań niepożądanych (np. senność);

• glikokortykosteroidy w sprayu do nosa;

• preparaty wziewne stosowane przy astmie alergicznej;

• leki biologiczne stosowane w leczeniu ciężkich postaci alergii.

Konsultacja online i e-recepta na leki przeciwalergiczne

W przypadku nasilonych objawów alergicznych warto skonsultować się z lekarzem w celu dobrania odpowiedniego leczenia oraz wypisania e-recepty na potrzebne leki. Obecnie dostępne są szybkie i wygodne metody konsultacji lekarskiej bez wychodzenia z domu.

Przychodnia Medunit wychodzi z rozwiązaniem, dla wszystkich osób, które potrzebują profesjonalnej konsultacji, chcą skontrolować kontynuację leczenia lub potrzebują recepty na leki przeciwalergiczne.

Zobacz także: Jak zmienić lekarza rodzinnego?

Bibliografia